Η Νέα Δημοκρατία εξήγγειλε ως απάντηση και «λύση» στην αυξημένη νεανική παραβατικότητα την αυστηροποίηση των ποινών και την «σκέψη» για μείωση του ορίου ηλικίας για φυλάκιση στα δεκατέσσερα χρόνια που «κρίθηκε πως δεν χρειάζεται να το αλλάξουμε ακόμα». Δηλαδή, σε συνδυασμό με τα σχέδιά της για είσοδο ιδιωτικών συμφερόντων στο «σωφρονιστικό» σύστημα της χώρας, ετοιμάζει για το μέλλον ένα διάδρομο σχολείο-φυλακή για χιλιάδες ανηλίκους.
Δε θα δώσουμε εγκυρότητα σε εκ του πονηρού ερωτήματα του στυλ «και τι πρέπει να γίνει, να αφήσουμε ατιμώρητη την παραβατικότητα των ανηλίκων;», γιατί ο ποινικός λαϊκισμός της Δεξιάς ποτέ και σε καμία χώρα του πλανήτη δεν έφερε τα αποτελέσματα που υποσχέθηκε. Ακριβώς το αντίθετο έκανε, από τις ΗΠΑ ως το Ηνωμένο Βασίλειο κι απ’ την Ελλάδα ως την Αυστραλία. Η δε ανήλικη και νεανική παραβατικότητα δεν είναι κάτι καινούργιο ούτε πρωτόγνωρο. Δεν ήταν πρωτόγνωρη την εποχή του διαβόητου νόμου 4000/1958, δεν ήταν πρωτόγνωρη όταν γυρίζονταν γελοιότητες τύπου «Τα Τσακάλια» και «Ρόδα Τσάντα και Κοπάνα», με νέους-καρικατούρες φτιαγμένες από σεναριογράφους με μυαλά χουντικού γυμνασιάρχη, δεν ήταν πρωτόγνωρη όταν ήμασταν εμείς έφηβοι.
Ποτέ δε θα ξεχάσουμε τη χλεύη, τον εκφοβισμό, την περιθωριοποίηση και το ξύλο (πολύ ξύλο) που υπέμεναν όσα παιδιά που δεν ταίριαζαν ακριβώς στο καλούπι: οι «σπασίκλες», τα «θηλυπρεπή» αγόρια, τα «αγοροκόριτσα», τα «αλβανάκια», τα «γυφτάκια», τα φτωχά παιδιά, τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, τα παιδιά χωρισμένων γονιών, τα παιδιά από οικογένειες άλλου θρησκεύματος κ.ο.κ. Όπως και τότε, έτσι και τώρα, οι «κουτσαβάκηδες» κι οι τραμπούκοι των σχολείων κάνανε κουμάντο, με την ανοχή, αν όχι τις πλάτες, των μεγάλων. Και τα θύματα ήταν αναγκασμένα να ανεβαίνουν σιωπηλά το Γολγοθά τους, χωρίς να έχουν κανέναν στο πλευρό τους. Γιατί όλοι στο σχολείο πήγαιναν με τον ισχυρό, το νταή, τον τραμπούκο. Και τώρα, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έχουν άμεσα ένα τεράστιο ακροατήριο που τους προσφέρει πλήθος «θαυμαστών».
Από πού όμως νομίζετε ότι μάθανε να συμπεριφέρονται έτσι οι κουτσαβάκηδες των σχολείων; Από το οικογενειακό και κοινωνικό τους περιβάλλον φυσικά. Από τους γονείς που τους μαθαίνουν ότι «έτσι κάνουν οι πραγματικοί άντρες» και που φροντίζουν τα παιδιά τους να βρίσκονται πάνω από τους κανόνες του σχολείου. Από στελέχη του εκπαιδευτικού συστήματος που επιτρέπουν να γίνεται αυτό. Θυμηθείτε τι έγινε όταν ο γιος του πρώην πρωθυπουργού κ. Σαμαρά πιάστηκε να αντιγράφει: απολύθηκε η καθηγήτρια! Φυσικά, έπαιξε ρόλο κι η διάλυση του κοινωνικού ιστού κατά τη μνημονιακή εποχή και κατά την πανδημία. Αλλά με τις λαϊκίστικες κινήσεις του κ. Φλωρίδη δε λύνεται το πρόβλημα. Ορίστε, υπήρξε κακοποίηση νηπίου από άλλα νήπια. Τι θα κάνει ο κ. Φλωρίδης; Θα μειώσει το όριο ηλικίας για φυλάκιση στα πέντε έτη; Θα περιμέναμε έστω ένα ψήγμα σοβαρότητας από τον υπουργό Δικαιοσύνης. Αλλά μάλλον ματαιοπονούμε.
Το Κόμμα Πειρατών Ελλάδας εκφράζει τον αποτροπιασμό του για τις εξαγγελίες του κ. Φλωρίδη, παρά την όποια μετριοπάθεια εμφάνισε, οι οποίες, αν εφαρμοστούν, το μόνο που θα κάνουν θα είναι να οξύνουν το πρόβλημα. Τη νεανική παραβατικότητα πρέπει να την προλαμβάνουμε. Από την «ανάλυση» της Δεξιάς απουσιάζει κάθε εξέταση των οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων της νεανικής παραβατικότητας. Ο δεξιός νομοθέτης δε σκέφτεται ούτε για μια στιγμή την αντιμετώπιση των αιτίων, αλλά βλέπει την κοινωνία σα ρωμαϊκή αρένα.
Το Κόμμα Πειρατών Ελλάδας τονίζει ότι βασικοί παράγοντες είναι η διάλυση της οικογένειας και της κοινωνίας με την οικονομική εξαθλίωση και την εξάρθρωση του υποτυπώδους κράτους πρόνοιας που είχαμε, καθώς και η ουσιαστική εγκατάλειψη των παιδιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου καταλήγουν να άγονται και να φέρονται από επικίνδυνες προσωπικότητες που προωθούν τη βία και το μίσος κατά των πιο αδύναμων κι ευάλωτων. Απαιτεί να συγκροτηθούν σοβαρές, επαρκώς στελεχωμένες και αποτελεσματικές συμβουλευτικές υπηρεσίες και να υιοθετηθούν δοκιμασμένοι κι εφαρμοσμένοι τρόποι επανένταξης των νέων παραβατών στην κοινωνία, όπως:
- Προγράμματα αποκατάστασης: Δημιουργία προγραμμάτων που επικεντρώνονται στην ψυχολογική υποστήριξη, τη συμβουλευτική και την εκπαίδευση. Αυτά μπορούν να βοηθήσουν τους νέους να κατανοήσουν τις συνέπειες των πράξεών τους.
- Εργασίες για την κοινότητα: Αντί για ποινές φυλάκισης, οι ανήλικοι μπορούν να εκτελούν κοινωνικές υπηρεσίες, όπως εθελοντική εργασία σε οργανώσεις ή κοινότητες.
- Δικαστικά προγράμματα αποκατάστασης: Δημιουργία προγραμμάτων που επιτρέπουν στους ανήλικους να συμμετέχουν σε διαδικασίες που προάγουν την αποδοχή της ευθύνης και τη συμφιλίωση με τα θύματα.
- Εκπαιδευτικά προγράμματα: Προγράμματα που εστιάζουν στη μάθηση δεξιοτήτων ζωής και στην εκπαίδευση, βοηθώντας τους ανήλικους να βρουν θετικές κατευθύνσεις στη ζωή τους.
- Οικογενειακή θεραπεία: Υποστήριξη και θεραπεία για τις οικογένειες των ανηλίκων, προκειμένου να βελτιωθούν οι σχέσεις και η υποστήριξη στο σπίτι.
- Εναλλακτικές ποινές: Ποινές που περιλαμβάνουν περιορισμούς σε συγκεκριμένες δραστηριότητες ή μέρη, αντί για φυλάκιση, προκειμένου να διατηρηθεί η εκπαίδευση και η κοινωνική ζωή του ανηλίκου.
- Προγράμματα καθοδήγησης: Ανάθεση ενός μέντορα που μπορεί να προσφέρει υποστήριξη και καθοδήγηση, βοηθώντας τους ανήλικους να αναπτύξουν θετικές σχέσεις και πρότυπα συμπεριφοράς.
Τέλος, καλούμε τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, το Συνήγορο του Πολίτη και την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (που κι αυτή είναι μεθοδευμένα υποστελεχωμένη) να αναλάβουν δράση απέναντι στις εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης και τους εν Ελλάδι εργολάβους διαχείρισης περιεχομένου (content moderation). Αλλιώς, δεν πρόκειται να εφαρμόσουν, πόσο μάλλον με συνέπεια κι ισότιμα, τους όρους χρήσης τους και το νομικό πλαίσιο για την προστασία θυμάτων βίας, διακρίσεων κι εκφοβισμού. Ειδικά για τις εταιρείες αυτές, που κερδοσκοπούν από τον κανιβαλισμό, είμαστε απολύτως υπέρ της σοβαρής αυστηροποίησης των ποινών, με τα πρόστιμα να ξεκινάνε από το 0,5% του ετήσιου τζίρου τους και, αναλόγως της σοβαρότητας του περιστατικού, να φτάνει και στο 15%.
